Mariusz Masiarek
Prezes Towarzystwa Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Cukrzycą
Zmieniający się świat, rozwój technologii i sztucznej inteligencji powoduje, że niektóre dotychczasowe problemy mogą zniknąć.
Zdaniem założyciela Microsoftu Billa Gatesa, mógłby istnieć świat, w którym „maszyny będą mogły zająć się produkcją jedzenia i innych rzeczy”, a inni eksperci wskazują, że w najbliższych latach sztuczna inteligencja może zrewolucjonizować opiekę zdrowotną poprzez poprawę diagnostyki chorób, znalezienie lepszych sposobów leczenia pacjentów i objęcie opieką większej liczby osób.
Wprowadzenie do leczenia cukrzycy, szczególnie cukrzycy typu 1, wielu rozwiązań technologicznych zrewolucjonizowało podejście do jej leczenia. Jeszcze 10 lat temu podstawowym narzędziem były glukometr i pen. Aktualnie mamy dostęp do refundowanych systemów ciągłego monitorowania poziomu cukru we krwi, pomp insulinowych i rozwiązań idących w kierunku tzw. „zamkniętej pętli” wykorzystujących algorytmy przewidujące to co może wydarzyć się w przyszłości.
Jednak nie można oprzeć się wrażeniu, że mimo tych wszystkich udogodnień kluczem do właściwego leczenia cukrzycy jest sam pacjent, a nie sprzęt. Jeśli pacjent nie będzie dostatecznie wyedukowany nawet najlepszy sprzęt z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, w przypadku cukrzycy nie będzie w stanie zapewnić dobrego poziomu terapii.
W Polsce 20 tys. dzieci choruje na cukrzycę typu 1. Nadal nie potrafimy jej wyleczyć a to oznacza, że dzieci są skazane na życie z cukrzycą. Z drugiej strony z uwagi na wszechobecną nadwagę a nawet otyłość znacznie obniża się granica wieku diagnozowania stanu przedcukrzycowego czy cukrzycy typu 2. Zdarza się to już u niektórych u nastolatków.
Dzięki postępowi w rozwoju technologii zmniejsza się rola pacjenta w terapii. Jednak nie powinniśmy zachłystując się możliwościami urządzeń zapominać o edukacji. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego wskazują cztery główne cele leczenia cukrzycy: optymalna kontrola glikemii, normalizacja masy ciała, monitorowanie czynników ryzyka oraz stosowanie nowoczesnych leków pozwalających na uniknięcie późnych powikłań.
Sporo udało się już zrobić, ale najważniejszym elementem pozostaje świadomość pacjenta i wiedza na temat procesów i przebiegu cukrzycy. Edukacja i wsparcie pacjentów z cukrzycą typu 1 i 2 stanowią fundament skutecznego zarządzania tą chorobą!
Pacjenci z cukrzycą typu 1 wymagają szczególnej uwagi, z uwagi na konieczność stałego podawania insuliny. Edukacja dotycząca samodzielnego monitorowania poziomu glukozy, odpowiednich dawek insuliny oraz planowania posiłków i aktywności fizycznej pozwala na lepszą kontrolę glikemii i minimalizację ryzyka powikłań.
W przypadku cukrzycy typu 2, edukacja skupia się często na zmianie stylu życia, w tym na diecie i codziennym ruchu. Zrozumienie wpływu tych czynników na poziom cukru we krwi jest kluczowe. Programy edukacyjne mogą obejmować planowanie zdrowych posiłków, monitorowanie wagi oraz rozwijanie nawyków sprzyjających utrzymaniu stabilnej glikemii.
Jest jeszcze bardzo istotna kwestia. Może w obecnych czasach nawet najważniejsza. To wsparcie psychologiczne, które odgrywa istotną rolę w obu typach cukrzycy. Pacjenci z uwagi na przewlekłość schorzenia często zmagają się ze stresem związanym z chorobą. Odpowiednie wsparcie emocjonalne może pomóc im radzić sobie z codziennymi wyzwaniami. Grupy wsparcia, warsztaty organizowanie zarówno offline, jak i online, stwarzają przestrzeń do dzielenia się doświadczeniami i zdobywania motywacji w leczeniu.
Przykładem może tu być program śródrocznych warsztatów edukacyjnych i turnusów wakacyjnych realizowanych od ponad 20 lat przez Towarzystwo Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Cukrzycą MOJACUKRZYCA.PL.
Ponadto Towarzystwo prowadzi programy stypendialne dla dzieci i młodzieży chorych na cukrzycę, którzy mimo trudności z jakimi muszą się codziennie zmagać osiągają sukcesy w nauce, sporcie, rozwijaniu talentów artystycznych czy aktywności na rzecz innych ludzi lub istot.
Edukacja i wsparcie stanowią filary skutecznego zarządzania cukrzycą. Uzbrojeni w wiedzę i mogący liczyć na fachową pomoc, pacjenci są w stanie podejmować świadome decyzje dotyczące swojego zdrowia, co prowadzi do lepszych wyników terapeutycznych i poprawy jakości życia.