W leczeniu farmakologicznym cukrzycy lekarze skupiają się przede wszystkim na zapewnieniu choremu bezpieczeństwa, dbają by u pacjenta nie pojawiały się niebezpieczne dla życia powikłania tej choroby.
Prof. dr hab. n med. Maciej Tadeusz Małecki
Prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, Katedra Chorób Metabolicznych, UJCM Kraków
Światowa Organizacja Zdrowia uznała cukrzycę za chorobę cywilizacyjną. Obecnie na świecie choruje na nią ponad 260 milionów ludzi. Szacuje się, że za 8 lat, w 2025 roku, na to schorzenie może cierpieć nawet 380 milionów pacjentów. W Polsce z powodu cukrzycy cierpi nawet 3 miliony chorych. Ponad 2 miliony pacjentów jest pod kontrolą lekarza i leczy cukrzycę regularnie. Kilkaset tysięcy chorych na cukrzycę typu 2 w ogóle nie ma świadomości o swojej chorobie, która nieleczona może prowadzić do śmierci.
Leczenie farmakologiczne cukrzycy typu 1
Pacjent chorujący na cukrzycę typu 1 zawsze musi mieć przy sobie insulinę. W zależności od pory dnia i spożywanych posiłków oraz wykonywanej aktywności chory wstrzykuje sobie odpowiednią dawkę leku, którą wcześniej oczywiście ustala z lekarzem prowadzącym. Obecnie wielu pacjentów z cukrzycą typu 1 leczymy za pomocą wielokrotnych wstrzyknięć insuliny krótko działającej. Chory wykonuje dokładnie tyle samo wstrzyknięć, ile posiłków spożywa. Na noc natomiast jest podawana insulina długo działająca. W innym modelu leczenia, który również z powodzeniem stosuje się u chorych z cukrzycą typu 1, wykorzystuje się osobiste pompy insulinowe. Osobista pompa insulinowa podaje tylko krótko działającą insulinę w postaci bolusów około posiłkowych oraz powolny wlew między bolusami około posiłkowymi.
Leczenie cukrzycy typu 2
Cukrzyca typu 2 jest schorzeniem postępującym. Na początku leczenia nie wymaga ona podawania insuliny, może być kontrolowana lekami doustnymi. W Polsce brakuje jednak refundacji na preparaty nowoczesne, które w wielu przypadkach mogłyby wydłużać życie chorego. Zmniejszają one poziom glukozy we krwi, a dodatkowo redukują ryzyko wystąpienia zdarzeń naczyniowo-sercowych, zapobiegają zawałom i innym incydentom sercowo-naczyniowym.
W Polsce tysiące chorych ma dylemat czy sięgnąć po dość drogie, nowoczesne leki czy pozostać przy obecnych, mniej skutecznych metodach leczenia.
Cukrzyca – podstawą jest zdrowy tryb życia
W dzisiejszych czasach rozwój medycyny jest bardzo dynamiczny. Praktycznie każdego dnia na całym świecie doskonalone są metody terapii, które pozwalają leczyć chorych, którym jeszcze kilka lat temu nie dawano żadnych szans na przeżycie. Niestety cukrzycy o podłożu autoimmunologicznym, czy uwarunkowanej genetycznie, czy też spowodowanej innymi chorobami nadal nie potrafimy zapobiegać. Inaczej jest z cukrzycą typu 2, szczególnie u chorych z obciążonym wywiadem rodzinnym. Dla nich najskuteczniejszą profilaktyką przeciwcukrzycową jest zdrowy tryb życia i aktywność fizyczna.
Głównym celem lekarzy zajmujących się pacjentami chorującymi na cukrzycę powinno być podjęcie działań, które spowodują, że diagnoza cukrzycy nie będzie wiązała się ze skróceniem życia pacjenta. Można to osiągnąć dzięki kompleksowej opiece medycznej nad chorym, na którą składa się kontrola poziomu glukozy, leczenie nadciśnienia tętniczego, zaburzeń lipidowych oraz dążenie do uzyskania prawidłowej masy ciała. Niezwykle ważne jest, aby pacjent chorujący na cukrzycę był pod opieka lekarzy różnych specjalności – diabetologa, kardiologa, internisty, okulisty. Pacjent chorujący na hiperglikemię powinien mieć także zapewniony dostęp do edukacji, która pomoże mu zrozumieć czym jest cukrzyca i pozwoli mu zmienić nawyki żywieniowe na zdrowsze. Niestety w Polsce wciąż jeszcze za mało mówi się o edukacji przeciwcukrzycowej, brakuje także personelu medycznego, który mógłby szkolić pacjentów.