Prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz
Kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WL WUM
Powikłania kardiologiczne są częste u diabetyków, co jest związane z ich schorzeniami współwystępującymi, w tym np. nadciśnieniem tętniczym krwi czy otyłością. Co więcej, gdy wystąpi u nich incydent sercowo-naczyniowy, cukrzyca pogarsza ich rokowania.
Na jakie powikłania kardiologiczne narażeni są pacjenci cierpiący na cukrzycę?
Cukrzyca znacząco podwyższa ryzyko wystąpienia chorób serca oraz powikłań sercowo-naczyniowych, przez co wielu diabetyków ma nie tylko komplikacje zdrowotne, ale nierzadko umiera w ich wyniku. Ma to związek z występowaniem u tych chorych licznych czynników ryzyka, do których zalicza się m.in.: nadciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia gospodarki lipidowej, nadwagę i otyłość. To z kolei prowadzi do zwiększonego ryzyka choroby wieńcowej, zawału serca, udaru mózgu czy niewydolności serca. Trzeba zdawać sobie sprawę, że nawet 8 na 10 diabetyków ma powikłania sercowo-naczyniowe, nawet sześciokrotnie wzrasta u nich ryzyko zawału serca, a pięciokrotnie udaru mózgu w porównaniu z chorymi mającymi prawidłową gospodarkę węglowodanową.
Dlaczego osoby z cukrzycą i stanem przedcukrzycowym są szczególnie narażone na zaburzenia przepływu krwi i nadmierną agregację płytek?
U pacjentów z cukrzycą, u których występują liczne czynniki ryzyka powikłań kardiologicznych, zwykle dochodzi także do zwężenia światła naczyń tętniczych, co z kolei powoduje zaburzenia przepływu oraz nadmierną agregację płytek w różnych narządach i układach, w tym np. w sercu, mózgu i nerkach. Dlatego trzeba mieć na uwadze, że cukrzyca uszkadza naczynia krwionośne, zwiększa ryzyko powstawania skrzeplin i tym samym podwyższa ryzyko wystąpienia miażdżycy.
Jakie mogą być konsekwencje zaburzeń przepływu krwi u osób z cukrzycą/stanem przedcukrzycowym?
Należy podkreślić, że zaburzenia przepływu krwi determinują powstawanie powikłań cukrzycy, które obejmują zaburzenia w małych, średnich i dużych naczyniach krwionośnych (mikro- i makroangiopatia) i zaburzenia krzepnięcia, a w konsekwencji niedokrwienia. Ponadto sprzyjają również neuropatii, czyli uszkodzeniu nerwów obwodowych, co także nasila zmiany niedokrwienne. Z angiopatią oraz neuropatią cukrzycową związane są liczne objawy, takie jak: utrata czucia, obrzęki, trudności w gojeniu ran, zniekształcenia stawów, a w efekcie także powstanie przewlekłego owrzodzenia na stopach, czyli poważnego powikłania nazywanego stopą cukrzycową.
Jak dbać o prawidłowy przepływ krwi przy problemach z glikemią?
Najważniejszą kwestią jest wyrównanie choroby, dlatego konieczne jest wdrożenie dopasowanego leczenia cukrzycy oraz jej powikłań. Tutaj bardzo istotna jest również edukacja pacjenta, bo chociaż dostępne są skuteczne metody terapii cukrzycy, a jej leczenie jest zindywidualizowane i nastawione na dopasowane do chorego cele terapeutyczne, to nadal zdarzają się pacjenci, którzy nie przyjmują regularnie leków bądź bagatelizują zalecenia behawioralne. Ponadto, tylko wyedukowany chory będzie pamiętał, by oprócz regulacji gospodarki węglowodanowej leczyć nadciśnienie tętnicze krwi, otyłość czy inne czynniki ryzyka prowadzące do powikłań kardiologicznych. Pacjenci, którzy mają wskazania, powinni również stosować terapię przeciwpłytkową w ramach prewencji wtórnej incydentów sercowo-naczyniowych.
Co to jest STE i w jaki sposób wpływa na prawidłowy przepływ krwi?
STE to skrót nazwy wystandaryzowanego ekstraktu z pestek pomidorów, który jako bezpieczny środek dietetyczny utrzymuje prawidłową agregacją trombocytów. W praktyce oznacza to, że ten suplement diety wpływa korzystnie na prawidłowy przepływ krwi, dzięki czemu wydaje się skuteczny w optymalizacji terapii chorych obciążonych czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego, w tym również niektórych chorych z cukrzycą.